भारतातील जीवन विमा आणि जीवनेतर विमा उत्पादनांविषयी वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
जीवन विमा मूलतत्त्वे
जीवन विमा हा एक करार आहे ज्यामध्ये विमा कंपनी विमाधारकाच्या मृत्यूच्या वेळी त्याच्या नामनिर्देशितांना मृत्यूलाभ देण्याचे आश्वासन देते, त्याबदल्यात विमाधारकाने प्रीमियम भरलेले असते.
मुख्य प्रकार आहेत टर्म इन्शुरन्स (शुद्ध संरक्षण), एंडॉवमेंट प्लॅन (संरक्षण + बचत), युलिप (गुंतवणूक-संलग्न), आणि संपूर्ण जीवन विमा (आजीवन कव्हरेज).
जीवनेतर विमा मूलतत्त्वे
जीवनेतर विमा (सामान्य विमा) मालमत्तेचे अपघात, आरोग्य समस्या, नैसर्गिक आपत्ती आणि दायित्वांपासून संरक्षण करतो. सामान्य प्रकारांमध्ये आरोग्य विमा, मोटर विमा, गृह विमा आणि प्रवास विमा यांचा समावेश होतो.
जीवन विमा मानवी जीवनाच्या जोखमीवर कव्हरेज देतो, तर जीवनेतर विमा मालमत्ता/दायित्वांवर कव्हरेज देतो. जीवन विमा दीर्घकालीन असतो, तर जीवनेतर विमा सामान्यत: वार्षिक करार असतात.
विमा खरेदी
एक सामान्य नियम म्हणजे तुमच्या वार्षिक उत्पन्नाच्या 10-15 पट. दायित्वे, आश्रितांच्या गरजा आणि भविष्यातील खर्च विचारात घ्या.
होय, पण प्रतीक्षा कालावधीसह (सामान्यत: 2-4 वर्षे). काही विमा कंपन्या अतिरिक्त प्रीमियमसह दिवस 1 पासून कव्हरेज देतात.
दावे आणि सेटलमेंट
जीवन विमासाठी: मृत्यू प्रमाणपत्र आणि दावा फॉर्म सबमिट करा. आरोग्यासाठी: कॅशलेससाठी नेटवर्क हॉस्पिटलची मंजुरी आवश्यक, रीइम्बर्समेंटसाठी बिले आवश्यक. मोटरसाठी: अपघात झाल्यानंतर लगेच विमा कंपनीला कळवा.
नियमनानुसार: जीवन विमा दावे 30 दिवसांत सेटल केले जाणे आवश्यक. आरोग्य दावे: कॅशलेससाठी 30 दिवस, रीइम्बर्समेंटसाठी कागदपत्रे सबमिट केल्यानंतर 7 दिवस.
कर लाभ
प्रीमियम सेक्शन 80C अंतर्गत कपात करता येतात (₹1.5 लाख पर्यंत). परिपक्वता लाभ सेक्शन 10(10D) अंतर्गत करमुक्त आहेत विशिष्ट अटी पूर्ण झाल्यास.
होय, सेक्शन 80D अंतर्गत: स्वतः/कुटुंबासाठी ₹25,000 (वृद्धांसाठी ₹50,000) + पालकांच्या विम्यासाठी अतिरिक्त ₹25,000.
नियमन आणि तक्रारी
इन्शुरन्स रेग्युलेटरी अँड डेव्हलपमेंट अथॉरिटी ऑफ इंडिया (IRDAI) सर्व जीवन आणि जीवनेतर विमा कंपन्यांवर नियंत्रण ठेवते.
तुम्ही विमा कंपनीच्या तक्रारी सेलकडे अपील करू शकता, त्यानंतर IRDAI च्या एकात्मिक तक्रार व्यवस्थापन प्रणाली (IGMS) किंवा विमा ओम्बड्समनकडे संपर्क साधू शकता.
विशेष उत्पादने
एक प्रकार ज्यामध्ये विमाधारक टर्म पूर्ण केल्यास सर्व प्रीमियम परत केले जातात, तर मृत्यू लाभ कायम ठेवला जातो.
तृतीय-पक्ष दायित्व + स्वतःचे नुकसान (अपघात, चोरी, नैसर्गिक आपत्ती) + मालक-चालकासाठी वैयक्तिक अपघात कव्हरेज.
Disclaimer: Mutual fund investments are subject to market risks. Read all scheme-related documents carefully before investing.
